Znacie to przyjemne uczucie, gdy zrobicie dla kogoś coś miłego? Jakby świat stał się trochę lepszy, jaśniejszy i przyjemniejszy? Czasami mały gest może pomóc człowiekowi w potrzebie, może odmienić jego życie.  A czasami tylko poprawić nastrój, wywołać uśmiech, poprawić kiepski dzień.

Napisałam „tylko”, a przecież to wcale nie jest mało. Bo o ile wielkie gesty mogą naprawiać świat, o tyle to właśnie te drobne utrzymują go przy życiu i pozwalają trzymać pion. Bohaterowie sagi Jeżycjada Małgorzaty Musierowicz stworzyli grupę ESD – Eksperymentalny Sygnał Dobra, która miała na celu wysyłanie pozytywnych emocji w świat za pomocą małych impulsów: uśmiechu, pozytywnej postawy, drobnej pomocy. Prowadzili badania, czy takie małe gesty coś zmieniają. Rezultaty nie budziły wątpliwości: akty bezinteresownej sympatii wytwarzały kolejne, bliźniacze ogniwa, tworząc tym samym łańcuch dobra. Zdecydowanie przyjemniej żyć w codzienności przepełnionej pozytywnymi emocjami, uśmiechniętymi sąsiadami, sympatycznymi paniami za ladą w sklepie czy na poczcie.

Właśnie takim sygnałem dobra miała być akcja Zawieszona kawa.

Założenie jest proste: jeśli chcesz komuś umilić dzień, kupujesz w kawiarni dwie kawy. Jedną wypijasz, drugą „zawieszasz”, czyli zostawiasz dla innej osoby, która może wypić ją za darmo. Akcja nawiązuje do włoskiej tradycji cafe suspenso. W Polsce pomysł zaczął promować Ukrainiec Aleksander Każurin: filozofia jest taka, żeby umożliwić komuś zrobienie czegoś fajnego. Wszyscy lubimy dostawać prezenty, lubimy też je dawać. Chodzi o to, żeby dostarczyć komuś trochę radości tą małą filiżanką kawy – mówi. Do akcji przyłączyły się dziesiątki kawiarni. I byłoby sympatycznie, gdyby komuś nie przyszło do głowy, żeby koniecznie dopisać tu filantropię, na którą nie było miejsca. Wówczas internety obiegła historia o bezdomnym, który dzięki akcji zawieszania kawy, może wypić ciepły napój nie płacąc za niego. Wzruszająca opowieść zilustrowana była chwytającym za serce zdjęciem:

Autora tego wpisu posądzam o dobre intencje. Niestety przyczynił się on do zduszenia w zarodku akcji, która nie była pomocową, a jedynie poprawiającą nastrój. Dziennikarze i blogerzy bezlitośnie skrytykowali kawiarnie za naciąganie klientów na płacenie za wirtualne kawy, których nikt nie wypije. Przecież żaden bezdomny nie przyjdzie, bo po pierwsze nie ma internetu, żeby o akcji przeczytać, a po drugie wie, że nie jest mile widziany w miejscach, gdzie ma być „miło”. Atakowane kawiarnie wycofywały się z akcji, nie chcąc być posądzane o żerowanie na ludzkim nieszczęściu i oszukiwanie gości. W ten sposób lepsze stało się wrogiem dobrego i zawieszona kawa zniknęła.

A szkoda. Bo przecież nie wszystko musi być dobroczynnością, często wystarczy gest dobrej woli. Miło kupić komuś kawę, zwłaszcza, gdy za oknem listopad szarga wszystko, co mu się nawinie. I miło napić się ciepłego, pachnącego napoju, gdy do pierwszego jeszcze kilka dni, a w portfelu hula przeciąg. Tylko tyle i aż tyle miała na celu Zawieszona Kawa. Może czas przywrócić akcję w jej pierwotnym wymiarze i wysyłać kofeinowe sygnały dobra?

Ja jestem za i chętnie zawieszę dla kogoś pachnące latte z przesłodkim syropem.

Designed by mrsiraphol / Freepik

Jechałam samochodem, ulice były puste, a ja podkręciłam głośność radia. Właśnie zaczynały się popołudniowe wiadomości. Po krótkim przedstawieniu sytuacji panującej na drogach i prognozy pogody na najbliższe dni (oczywiście, jak to w Gdańsku zwykle bywa, zapowiedziano opady deszczu), głos spikerki zakomunikował, że październik to międzynarodowy miesiąc profilaktyki i walki z rakiem piersi. I choć wiadomo, że nowotwór co roku zbiera potężne żniwo, mimo to, co druga kobieta przed czterdziestką nigdy nie badała swoich piersi.

Dużo niewidocznych historii

Patrząc na kobiety, które spotykam w tramwaju, na uczelni, na ulicach, w sklepach czy kinie, dociera do mnie, że jesteśmy przecież od siebie zupełnie różne, a każda z nas nosi ze sobą inną historię. Nie znam ich życia. Nie wiem, co je inspiruje, co jest motorem do działania, ani tego, co przeżyły. Patrzę na ich twarze i ciała i często zastanawiam się, jakie mają problemy, czy chciały kiedyś w sobie coś poprawić, czy wiedzą, że są piękne, ważne i potrzebne – też same dla siebie. Myślę o tym, jak wiele rzeczy nie widać. Ale podobno najważniejsze jest niewidoczne dla oczu. I dużo w tym prawdy; oprócz złotego charakteru czy dobroci serca, niewidoczne są nie tylko ludzkie historie, ale również zalążki niebezpiecznych chorób, których wykrycie powinno być dla nas priorytetem.

Brak piersi mojej babci też jest całkowicie niewidoczny. Nosi stanik z silikonową protezą, która wypełnia brak, bo nie każda kobieta ma możliwość rekonstrukcji biustu po zabiegu mastektomii, czyli amputacji. Nie tylko nie widać brakujących piersi, nie widać też choroby czy istniejącego guza. Nie wszystkie zmiany, które zachodzą w naszym ciele czy organizmie, są do zobaczenia gołym okiem. Moja mama miała 18 lat, kiedy przeżywała swoją pierwszą operację. Wycinano jej wtedy małego guza, niezłośliwego. Była wtedy młodsza ode mnie i wybadała go sobie sama. Bycie nastolatkiem zwykle równa się byciu lekkoduchem, także w kwestiach zdrowotnych, ale moja mama nie wiedziałaby o guzie, gdyby nie dotyk i rutynowe badania. Tak jak o istniejących guzach dalej nie wiedzą tysiące żyjących kobiet, które być może teraz, kiedy piszę ten tekst, przeżywają ostatnie miesiące czy lata swojego życia. Właśnie przez samotworzące się w ich ciałach niewidoczne historie i brak ich rozpoznania.

Guz niejedno ma imię

Może być nawet wielkości ziarenka pieprzu, a może przypominać fasolkę. Może być bez patologicznych zmian, a może być złośliwy. Może pojawić się w wieku 20 lat, a może pojawić się w wieku lat 60. Może wymagać natychmiastowego usunięcia, a może tylko ciągłych obserwacji i częstych badań. Bez względu na to, jaki guz może być, jedno jest pewne: trzeba się badać.

Profilaktyka jest bardzo istotna; względnie wcześnie wykryte zmiany nowotworowe znacznie wpływają na dalszy przebieg leczenia, a co za tym idzie – na nasze zdrowie i życie. Wypadałoby się przebadać u lekarza, ale codzienne badanie, w celu wykrycia zmian, powinnyśmy wykonywać same, na przykład pod prysznicem. Regularnie dotykając swoich piersi i sprawdzając, czy nie zaplątał się nam w ciele jakiś niechciany guziczek, z którym natychmiastowo powinnyśmy wybrać się do lekarza, dbamy o swoje zdrowie i o naszych bliskich. Którzy przecież martwią się o nas i chcą, żebyśmy byli z nimi jak najdłużej. ​​

Cycki są fajne takie, jakie są

Gdy byłam w gimnazjum, rozmawiałam z mamą o brodawkach. Wtedy dotarło do mnie, że chciałabym, żeby moje były mniejsze. To był pierwszy moment, kiedy poczułam, że nie lubię swoich piersi, bo są nie takie, jak trzeba. Potem już było tylko gorzej, bo otaczały mnie cycki idealne: wyfotoszopowane, o idealnej opaleniźnie i perfekcyjnie okrągłym kształcie, stale sterczących, ale drobnych sutkach, no i oczywiście bez rozstępów. Patrzyłam na siebie w lustrze, czasami nawet googlowałam, czy to normalne, że są takie nieregularne, że mają kształt taki i taki i że wyglądają właśnie tak, jak wyglądają. I nawet zaczęłam się garbić, żeby jakoś je ukryć.

Przez swoje kompleksy, nigdy nie rozumiałam, dlaczego piersi są otoczone taką aurą kultu. Denerwowało mnie to, bo skoro są tak ważne, nawet w postrzeganiu seksualnym, to czułam, że odpadam w przedbiegach, bo nie spełniają wymogów. Przynajmniej takich, które stawiałam sobie sama.

Teraz dojrzałam i wiem, że cycki są fajne. W dodatku takie, jakie są. Naturalne, poprawione, czy zrekonstruowane. Są fajne, są seksowne, są powodem do dumy i właśnie dlatego powinno się o nie regularnie dbać!

***

Doskonale zdaję sobie sprawę, że choć samodzielnie badanie piersi jest naprawdę proste, mało z nas o tym pamięta. Nie wiem, czemu… bo można się czegoś doszukać? Bo mnie to nie dotyczy? Bo karmię piersią? Bo dobrze się czuję?

The Mother MAG to miejsce dla świadomych kobiet. Matek odpowiedzialnych za swoje dzieci. Kobiet które, tak!, mają jeszcze wiele planów do zrealizowania. Mamy możliwość powiedzieć o tym głośno, licząc, że zainspirujemy Was, więc mówimy – hej, guza nie widać, dlatego comiesięcznego rytuału nie zamieniajcie na przypadkowe badanie raz na trzy, cztery lata!

,,Guza nie widać’’, to powiedziała Martyna, jedna z kobiet, którą możecie podziwiać w naszej sesji. Nie widać, bo w jej piersi jest mały guzek – o którym byśmy nie wiedziały, gdyby nam nie powiedziała. Ilu takich guzków Polki nie widzą, nie znajdą?

Cycki, nic takiego. Połowa społeczeństwa je ma. Z drugiej strony – są świetne, piękne, pociągające, potrzebne, są symbolem kobiecości, macierzyństwa. I zdrowia. Fajnie jest je mieć.

To tylko piersi. I aż piersi. Każde są piękne, bo są nasze. A oto 9 odważnych kobiet. I ich piersi w obiektywie Jana Górczaka.

/ Monika Pryśko – Redaktor Naczelna /

Zdjęcia / Jan Górczak