Jaki przykład jest potrzebny dziewczynkom, współczesnym nastolatkom?
Potrzebują opowieści o sprawczych, pełnych wiary w siebie i odważnych kobietach. Kogoś, do kogo można by się odwołać w chwili zwątpienia. Ale takich bohaterek potrzebują nie tylko dziewczynki – uważam, że co najmniej tak samo ważne jest mówienie o nich chłopcom – aby zaszczepić w nich przekonanie, że fajnie jest mieć w swojej bandzie dziewczyny.
Czy opowieści o Wandzie Rutkiewicz, Simonie Kossak czy Elżbiecie Drużbackiej mają w sobie, prócz samej ciekawej historii, drugie dno? Może są pretekstem do tego, by w miły sposób przekazać głębszą treść?
Wszystkie moje bohaterki musiały zmagać się z najróżniejszymi przeszkodami, w drodze do celu, te przeszkody zaś łączyło jedno – były związane z ich płcią. Tym, co chciałabym przekazać jest to, jak – mimo społecznego konwenansu, nieprzychylności środowiska, a czasem wręcz oporu rodziny – one wszystkie szły po swoje. Czyli na przykład po edukację.
Ostatnio w The Mother MAG napisaliśmy: ,,Nie marnuj czasu na makijaż. Buduj rakiety!”, kierując artykuł do mam dziewczynek. Chcieliśmy zaznaczyć między innymi różnicę w komunikacji skierowanej do dziewczynek i do chłopców. Czy Pani książka jest przejawem tego trendu, próbą skierowania uwagi dziewczynek na to, co w głowie, nie na twarzy?
Pewnie tak – w końcu niedawno odkryłam na ulotce dołączonej do znanych klocków, że w tej wersji dla chłopców nie ma rysunku drapiącego się po głowie chłopca – jest po prostu instrukcja. Dziewczynka otrzymała najpierw przekaz – nim weźmiesz się do roboty – pomyśl. Ale chciałabym zaznaczyć, korzystając z obecności w mojej książce projektantki mody Barbary Hulanicki, że nie ma niczego złego w dbaniu o siebie i swój wygląd. Nie dajmy się wciągnąć w odwrotną grę stereotypów – że jak ładna, to na pewno głupia, a feministce nie przystoi czerwona szminka.
Pod koniec książki Pani zaznacza: ,,Jeśli dobrze pamiętam, zdaniem, które powtarzałam ci najczęściej, było to, że kiedyś dziewczynki nie miały podobnych szans jak chłopcy, zwłaszcza możliwości edukacji, a przez to ich wielkie talenty często się marnowały.” Czy uważa Pani, że młode kobiety i dziewczynki nie korzystają w pełni z tej możliwości?
Oczywiście – wystarczy rozejrzeć się po świecie. Są kraje, w których dziewczynkom odmawia się prawa do nauki, nie inwestuje się w ich rozwój. Czasem wynika to na przykład z braku dostępności tamponów czy podpasek dla miesiączkujących dziewcząt, które na ten czas – jako nieczyste – zatrzymywane są w domach, mając przez to kłopoty w nauce. A po co inwestować w edukację kogoś, kto ma kłopoty w nauce? I tak błędne koło się zamyka. A wystarczyłoby tak niewiele!
Jakich 3 rad udzieliłaby Pani młodej dziewczynie?
Nie czuję się władna by dawać komuś rady jak żyć. Ale mogę powiedzieć, jak sama żyć bym chciała – nie bojąc się i mając odwagę mówić głośno o sprawach, które mnie bolą. Na pewno warto jest mieć dookoła siebie jakieś inne mocne i mądre kobiety, warto takich szukać.
Co łączy wszystkie bohaterki Pani książki, prócz tego, że były odważne? Czy dobrała je Pani według jakiegoś klucza?
Wybrałam te, które żyły po swojemu, a przy tym wydały mi się po prostu ciekawe. Proszę pamiętać, że to jest książeczka dla dzieci, a dzieci lubią dobre opowieści. Życiorysy moich bohaterek to gwarantują.
Czy do którejś z bohaterek ma pani szczególny sentyment?
Do Narcyzy Żmichowskiej i jej Entuzjastek. Lubię te działające u podstaw postaci, które biorą na swoje wątłe barki wszystkie ciężary świata. Dzięki takim ludziom jak one kobiety w Polsce naprawdę zyskały podmiotowość.