Skończy się lato i większość z nas wróciła z wyjazdów. Żegnamy powoli upały, błękitne niebo, morza szum, ptaków śpiew. Może zbliżające się długie jesienne wieczory to dobry pomysł na podróż duchową? Dla wszystkich zainteresowanych, mam do zaoferowania kilka przewodników.

Na początek Pema Chodron i „Nigdy nie jest za późno”.

Już sam kolor okładki, która jest optymistycznie ciepło-żółta obiecuje coś dobrego. Podtytuł książki brzmi „Jak czerpać siłę z przeciwności losu”. To właśnie niespodziewana, pozorna katastrofa, odmieniła spojrzenie na świat autorki, a co za tym idzie, ją samą. Pewnego dnia jej mąż zaparkował auto na podjeździe przed ich pięknym domem, na którego tarasie cieszyła się swoim pełnym życiem popijając herbatę i zakomunikował, że odchodzi do innej kobiety. Gdy dotarło do niej, co właśnie usłyszała, rzuciła w zdrajcę kamieniem. Była wściekła i właśnie to uczucie zaprowadziło ją w szeregi buddystów. Długo nie mogła znaleźć stabilności i poczucia bezpieczeństwa, instynktownie jednak czuła, że źle robi szukając ich poza sobą. W końcu przestała się szarpać, odrzuciła drogi na skróty, zgłębiła nauki dharmy i została mniszką. Jasne, że to brzmi jak z hollywoodzkiego filmiku, zresztą właśnie amerykańskie gwiazdy upodobały sobie Chodron na przewodniczkę duchową. Nie ma co się tym przejmować, bo książka jest ciekawa i daje wiele do myślenia. Nie trzeba znać żadnych buddyjskich tekstów czy podstaw filozofii, żeby ją zrozumieć i znaleźć w niej coś dla siebie.

Pema Chodron oswaja czytelnika z naukami mnichów, z medytacją, z siłą uważności.

Właśnie tak trzeba do tej książki podejść, z uważnością, inaczej czytanie jej nie ma sensu. Jest tam wiele drogowskazów, nad którymi warto się zastanowić, jak ten: Dotarcie do kresu swoich sił nie jest karą. Przeciwnie: nasze przerażenie w obliczu własnej śmierci jest oznaką zdrowia. Podobnie jak wysiłek, by nie poddać się tym uczuciom, potraktować je jako sygnał, że czas zaniechać walki i wreszcie stanąć twarzą w twarz z tym, co nas przeraża. Rozczarowanie czy niepokój zapowiadają, że za chwilę wkroczymy na nieznane terytorium.

Tym, którzy chcą więcej dowiedzieć się o życiu mnichów, spodoba się książka „Urodzony w Tybecie”.

To historia mężczyzny, który będąc trzynastomiesięcznym bobasem, został rozpoznany jako kolejne wcielenie lamy. Od tego czasu wiódł życie w klasztorze, poznając nauki Buddy i medytując. Jego los splata się z historią Tybetu i jego mieszkańców – Chogyam przeżywa inwazję komunistycznych Chin i jak większość jego braci, musi ratować się ucieczką z kraju. Wędruje przez Himalaje do Indii, skąd wyrusza na Zachód, a jego ojczyzna oficjalnie znika z map świata, stając się prowincją agresora. W swojej opowieści przenosi nas w tamto miejsce i czasy. Możemy odwiedzić klasztor, poznać tryb życia mnichów, ich nawyki i filozofię. Ale nie tylko to. Autor maluje słowami piękne tereny Tybetu, niełatwy klimat tego miejsca i trudy związane z codziennym życiem jego mieszkańców.

Jak w tym rejonie sytuacja wygląda dziś, opisuje Natasza Goerke w książce „Tam”.

Bohaterem jej opowieści jest Nepal z czasu trzęsienia ziemi w 2015 roku. Autorka przeżyła je wraz ze swoimi bohaterami, a później wielokrotnie do nich wracała. Przybliża czytelnikowi ten biedny kraj, który żyjąc głównie z rolnictwa, małe ma szanse na poprawę sytuacji gospodarczej. Turyści, owszem, przynoszą dochody, ale tylko nielicznym. Zyski z pielgrzymek do świętych miejsc Buddy, wpadają do indyjskich kieszeni. „Tam” nie jest przewodnikiem duchowym, nie znajdziemy tu buddyjskich nauk. Jednak dla osób, które są ciekawe wschodnich filozofii, może być interesujące, jak wygląda życie Nepalczyków. A wygląda niebanalnie.

Tym, którzy chcieliby poznać buddyzm „od podstaw”, polecam książkę „O naturze rzeczy”.

Jej autorem jest Lama Ole Nydahl, jeden z pierwszych ludzi Zachodu, który został lamą. Podąża on buddyzmem Diamentowej Drogi, podróżuje po świecie budując ośrodki tego odłamu, dając wykłady i spotykając się z ludźmi. Bywa także w Polsce, a spotkania z nim przyciągają tłumy. Może dlatego, że z pochodzenia jest Duńczykiem i wie, jakim językiem przekazywać wschodnie nauki Europejczykom i Amerykanom? Jest autorem wielu książek, a „O naturze rzeczy” jest, moim zdaniem, doskonałym wstępem do poznania buddyzmu i zrozumienia go. Piszę to z punktu widzenia osoby, która kilka lat temu, ciekawa tej filozofii, sięgnęła po pisma Dalajlamy i szybko stwierdziła, że za głupia jest na pojęcie mądrości mnichów. Cieszę się, że na mojej drodze pojawił się Lama Ole i przełamałam to pierwsze wrażenie.

A żeby nie było tak wrześniowo i podręcznikowo, to na koniec mam powieść.

Też w niej buddyjsko, ale dzieje się w Indiach. Czy na pewno? A może to tylko „Ułuda”? Artur Cieślar napisał historię zagarniającą czytelnika w całości. Piękna, wzruszająca i mądra. Co mnie dodatkowo zachwyciło, to fakt, że w trakcie lektury ścierają się z okładki złote literki, układające się na tytuł.

Na ostateczną zachętę, cytat:

Życie, jeśli tylko ma się z nim dobry kontakt, nieustannie pobudza nas do wyobraźni, wznieca w nas świadomość niezliczonych form egzystencji i rozumienie tego, że każda z nich mogłaby przypaść nam w udziale. Dlatego błogosławiona jesteś, o wyobraźni! Bez ciebie żylibyśmy w ciągłym oderwaniu od światów, które uważalibyśmy, całkiem mylnie, za nieswoje, za takie, do których nigdy nie trafimy, albo wręcz nieistniejące.

Dobrej podróży!