Wyobraź sobie, że właśnie się rodzisz. Siłą wyciągają Cię z miejsca, w którym było Ci ciepło i przyjemnie. Z miejsca, w którym czułeś się bezpiecznie. Nagle odczuwasz chłód, głód, jest zbyt jasno, zbyt głośno i zbyt daleko od mamy. Jedyną radą na wszystkie te przeciwności losu jest mała namiastka tego, czego doświadczałeś przez ostatnie 9 miesięcy – bliskość. Kontakt „skóra do skóry”, który jest oficjalną praktyką medyczną, od 2003 roku zalecaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) zarówno wobec wcześniaków, jak i dzieci urodzonych w terminie, to ratunek na całe zło świata po tej stronie.

Znaczenie kangurowania

Pierwsze minuty po porodzie to jedyny w swoim rodzaju czas na wyrównanie oddechu noworodka, jego rytmu serca i temperatury ciała. W tym pierwszych chwilach życia poza brzuchem mamy dochodzi także do wymiany flory bakteryjnej pomiędzy rodzicem a maluchem, co jest niezwykle ważne ze względu na późniejszą odporność i potencjalne alergie. W tym czasie równie istotne jest zawiązywanie silnych więzi, takich jak zaufanie, poczucie bezpieczeństwa i miłość między dzieckiem a rodzicem. Dlatego tak istotne jest by wszelkie te okoliczności odbywały się najbliżej jak to możliwe, a więc „skóra do skóry” (ang. KangarooMotherCare – kangurowanie).

Naukowcy dowiedli, że kangurowanie niweluje stres związany z porodem, uspokaja, a przede wszystkim stanowi nieodłączny element laktacji.

To właśnie w tych pierwszych minutach życia malucha między mamą a dzieckiem zawiązuje się nierozerwalna więź, która pomaga zapomnieć o całym koszmarze ostatnich kilku czy kilkunastu godzin porodu. Udowodniono, że dotyk i bliskość wpływają nie tylko pozytywnie na noworodki i ich procesy życiowe, ale także pomaga mamom, jak i ojcom (czy innym osobom z rodziny) kangurującym małe dziecko. Wszystko to za sprawą stymulacji uczuć i zmysłów, które regulują emocje, a w konsekwencji uspokajają hormony.

Skąd się wzięło kangurowanie?

Chociaż WHO wydało swoje wytyczne blisko 15 lat temu, sama praktyka była wdrażana w szpitalach znacznie wcześniej, bo już w latach 70-tych: w Szwecji (1976 r.), w Kolumbii (1978 r.), w USA (1979 r.). Stało się to za sprawą kolumbijskiego profesora neonatologii, doktora Edgara Rey’a Sanabrii, który zalecił kontakt „skóra do skóry” w szpitalu w Bogocie, gdy dla narodzonych tam wcześniaków zabrakło inkubatorów. Zaobserwował on, że kangurowanie nie tylko ocaliło życie wielu maluchów (śmiertelność spadła o połowę), ale także korzystnie wpłynęło na ich zdrowe i przyśpieszyło opuszczenie szpitala przez matkę i dziecko. Po publikacji wyników tych badań i upowszechnieniu terminu „skin to skin” – „skóra do skóry”, nareszcie zaczęło się coś zmieniać na oddziałach położniczych. Przede wszystkim zaprzestano rozdzielania mam od dzieci i zaczęto stawiać na stały kontakt po porodzie, a więc na tulenie i częste karmienia. Zmieniła się też kolejność zabiegów poporodowych – zamiast odcinania pępowiny, ważenia i mierzenia, noworodka oddaje się w ramiona mamy i przystawia do piersi.

Jak kontakt „skóra do skóry” wygląda w Polsce?

Od 20 września 2012 roku w Polsce obowiązuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie „Standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem”, w którym nieprzerwany kontakt „skóra do skóry” bezpośrednio po porodzie przez minimum 2-godziny, o ile stan dziecka i matki na to pozwalają jest jasno opisany. Jak podają statystki, standardy te nie wszędzie są respektowane.

Raport NIK z 2016 roku donosi, iż jedynie 1 na 10 pacjentek potwierdza 2-godzinny lub dłuższy kontakt „skóra do skóry” tuż po porodzie.

Ponad połowa ankietowanych mam podaje, że ich pierwszy kontakt z dzieckiem wynosił mniej niż 30 minut. Niestety, wciąż zdarzają się przypadki szpitali traktujących przepis bardzo symbolicznie, dając mamie dosłownie kilka minut z dzieckiem, zasłaniając się czynnościami okołoporodowymi. A jak podają doświadczone położne, czynności takie jak pomiar masy ciała czy długości noworodka można spokojnie odłożyć w czasie, a oznakowanie dziecka i ocenę w skali Apgar można przeprowadzić na brzuchu mamy bez przerywania kontaktu „skóra do skóry”.

Aby więc zmienić coś w tej materii nie wystarczą przepisy i prawo. Ważne jest szerzenie świadomości na temat kangurowania i jego pozytywnych skutków, nie tylko w pierwszych chwilach życia dziecka w szpitalu, lecz także w późniejszym czasie, w warunkach domowych. Zalety płynące z rodzicielstwa bliskości są ogromne i procentują z przyszłości.

Drogie mamy, tatusiowie, babcie, dziadkowie i inne bliskie maluszkom osoby – jeśli w domu macie nowonarodzonego szkraba, wprowadźcie kangurowanie do Waszej stałej praktyki. Dwie godziny dziennie to tak niewiele w perspektywie najbliższych lat, szczególnie, że maluchy rozwijają się w zastraszająco szybkim tempie. I choć najpewniej około 4-5 miesiąca Wasz szkrab odmówi „współpracy”, bo będzie miał ważniejsze rzeczy do roboty, przytulajcie się najczęściej jak to możliwe. Ja z córą praktykuję codziennie. I Wam również gorąco polecam, nie tylko od święta.

KONKURS

Aby pomóc Wam w kangurowaniu Waszych szkrabów, mamy do rozdania koszulę do kangurowania marki Medbest.

Napisz nam w komentarzu pod artykułem lub pod wpisem na naszym profilu Facebook : DLACZEGO WAŻNE JEST DLA CIEBIE KANGUROWANIE

Zwycięzcę ogłosimy 20 maja 2018r.

Regulamin konkursu dostępny TUTAJ

Nie da się ukryć, że XXI wiek to nowe zjawiska na każdej płaszczyźnie życia. Przede wszystkim każdego dnia zalewa nas wartki strumień informacji, zasadniczo nawet potężna rzeka, a naszym głównym zadaniem jest po prostu ich umiejętne filtrowanie i utrzymanie się na powierzchni. Generalnie radzimy sobie z tymi informacjami raz lepiej, raz gorzej. Czasem dajemy się ponieść jakiejś histerii czy teorii spiskowej, czasem płyniemy z prądem, ale najważniejsze, że głowę trzymamy ponad taflą wody.

I wtedy… zauważamy niepokojące objawy chorobowe u siebie lub jeszcze gorzej – u dziecka!

Chciałabym żyć w świecie odrobinę bardziej idealnym niż ten, w którym obecnie funkcjonuję. I mój idealny świat to taki, w którym potrafię obdarzyć zaufaniem KAŻDEGO lekarza, którego spotkam na swojej drodze. To świat, gdzie służba zdrowia nie jest bezdusznym systemem, w którym muszą się jedynie zgadzać dane w kolumnach. Gdzie lekarze mają czas, chęci, siłę i pieniądze, żeby swoich pacjentów traktować z należytą im godnością i poświęcać im wystarczająco dużo czasu i uwagi.  To nie jest żaden manifest programowy ani przyczynek do organizowania strajków. Niestety, są to jedynie pobożne życzenia.

Rzeczywistość wygląda zgoła inaczej. Możemy to prześledzić na przykładzie prosto z podwórka statystycznej matki, która odwiedza lekarzy ze swoimi dziećmi. Niech stracę, tą matką mogę być nawet ja, żeby sytuację dało się w jakiś sposób zakorzenić w rzeczywistości.

Ufaj lekarzom.

Przy pierwszym dziecku wyszłam z założenia, że to nie ja kończyłam medycynę, tylko ci bardziej lub mniej sympatyczni ludzie w białych fartuchach. Fakt, ciążowe przeboje nieco podkopały moje zaufanie, ale nie byłabym sobą, nie dając kolejnej szansy. Dziecko rozwijało się książkowo. Tak przypuszczam, bo nie czytywałam podręczników dotyczących rozwoju dziecka, żeby nie wpędzać się w niepotrzebną paranoję. Trochę w myśl zasady „im mniej wiesz, tym lepiej śpisz”. Żaden z lekarzy nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń, wątpliwości.  Ja także nie podsycałam w sobie żadnych wątpliwości, żyjąc w przekonaniu, że ludzie się różnią i nie ma co dzielić włosa na czworo.

Zasada ograniczonego zaufania.

Nic mi tu nie pasuje tak bardzo, jak parafraza znanego cytatu „Wybaczcie jej, bo nie wie, co czyni”. Prawdopodobnie,  gdybym moją matczyną karierę zakończyła na potomku pierwszym, uznałabym, że absolutnie wszyscy lekarze są godni zaufania, godni polecenia i w ogóle super, a matkom, które diagnozują swoje dzieci przy pomocy doktora Google, należy odciąć Internet. Tak myślałam, dopóki na świat nie przyszła moja córka, która pozostając generalnie w granicach normy, budziła jednak moje wątpliwości na każdym kroku. Chodziłam nadal do tych samych lekarzy i czekałam. Czekałam, aż któryś z własnej woli spojrzy szerzej na moje dziecko. Nie tylko jako na obiekt do zaszczepienia lub wyleczenia z gorączki. Szanowałam ich wiedzę i doświadczenie. Gryzłam się język, kiedy do głowy przychodziły mi niemądre, według mnie, pytania. I nie stało się nic.

To nie jest kraj dr. House’a

Kiedy odważyłam się w końcu pytać, moje obawy były bagatelizowane lub stosowano znaną nam doskonale spychologię. Żaden z lekarzy nie był w stanie, nie miał chęci lub nie umiał wydać globalnej, spójnej diagnozy. Odbijałam się od jednej poradni do drugiej i dostawałam jedynie przypuszczenia, informacje szczątkowe. Wiecie, te z gatunku: „Badania wskazują to, ale przyczyną może być to, to i to. A może jeszcze coś innego. Raczej nic się nie zmieni. Może to pani jeszcze skonsultować z lekarzem kolejnej, kolejnej i kolejnej specjalizacji”. Nikt nic nie wie. Wszyscy wykonują tylko swoją pracę, w swojej wąskiej działce.

Jednak sprawdzać?

Cóż, trzeba się przyznać. Zaczęłam czytywać internetowe strony poświęcone medycynie. Także blogi, gdzie rodzice dzielą się swoimi doświadczeniami z innymi rodzicami. I wtedy oczom moim ukazał się ogrom klęski, jaki bywa udziałem niektórych z nas. Bezskutecznie szukających pomocy albo przynajmniej rzetelnej opinii na temat swego dziecka. Co prawda, nadal uważam, że z nagłymi atakami objawów chorobowych należy w pierwszej kolejności udać się do lekarza, a nie logować na parentingowym forum, niemniej jednak zrozumiałam, dlaczego jest w nas tyle wątpliwości.

Komu ufać?

Według mnie, nie możemy na stałe odwrócić się od lekarzy i służby zdrowia.  To jest bardzo niebezpieczny kierunek. Lekarze naprawdę są po to, by nam pomagać i nas leczyć. Oni są w tym kierunku wykształceni, mają doświadczenie, czasem po prostu gubi ich rutyna i przeciążenie obowiązkami. Przede wszystkim jednak to my znamy nasze dzieci najlepiej i to nam najłatwiej wyłapać niepokojące objawy. Dlatego moim zdaniem w pierwszej kolejności powinniśmy zaufać naszej intuicji. Nikt oprócz mnie i męża w ogóle nie zauważył niepokojących nas objawów. Ani lekarz, ani zaangażowana opiekunka w żłobku, ani nawet kochająca babcia czy ciocia. Dopóki dziecko nie stwarza problemów wychowawczych i mieści się w siatkach centylowych, nikt oprócz rodziców nie jest w stanie obserwować go na tyle bacznie i tak trzeźwym okiem, żeby zauważyć wszystko, co może niepokoić. I dopiero te nasze niepokoje muszą rozwiewać lekarze. Tutaj nie ma miejsca na strach przed zadawaniem pytań. Nie ma złych pytań, jeśli na sercu leży nam dobro naszych dzieci.

U mojej córki po dwóch latach życia i niezliczonych wizytach u lekarzy z różnymi dolegliwościami, udało się w końcu zdiagnozować globalną przyczynę tego stanu rzeczy.

Stwierdzono u niej obniżone napięcie mięśniowe oraz syndrom dziecka wiotkiego. Plus płynący z tej historii jest taki, że wreszcie trafiliśmy na lekarza, który połączył prawidłowo wszystkie nieswoiste objawy, wydał diagnozę i wskazał drogę postępowania. Nawet jeśli dokładna diagnostyka potrwa jeszcze trochę, wiemy przede wszystkim, w jakim kierunku iść oraz że… nie zwariowaliśmy, kiedy czuliśmy, że coś jest nie tak. A to już stwarza pewien komfort i daje nadzieję na przyszłość, prawda?